هدف از نگارش این کتاب، ارائه‌ی منبعی اولیه و در دسترس برای تمام علاقه‌مندان به انسان‌شناسی است، و بطور خاص آنها که تمایل دارند شناختی اولیه، از انسان‌شناسیِ فاجعه و مطالعات آن به دست آورند. انسان‌شناسی فاجعه، وابستگی و رابطه‌ای تنگاتنگ با سایر رشته‌های انسان‌شناسی، علوم اجتماعی، علوم مهندسی و طبیعی دارد. درک اهداف، رویکرد و چشم اندازهای انسان‌شناسی فاجعه در جهان امروز که هر لحظه با فاجعه‌ای مواجه است، با دشواری‌های زیادی روبه‌روست؛ اما به همان میزان، این رشته در جهان امروز نقش تأثیرگذار و غیرقابل انکاری دارد، به‌گونه‌ای که تمام مطالعات علمی، اجتماعی و فرهنگیِ درگیر با زندگی انسان از مطالعات و رویکردهای این رشته‌ی نوپا متأثر هستند.

مقدمه 11

فصل اول: مفاهیم در مطالعات انسان‌شناسی فاجعه 13

مقدمه 13

فاجعه و تعاریف آن 15

چرخه‌ی فاجعه 21

مرحله‌ی کاهش دادنِ فاجعه 22

مرحله‌ی آمادگی در برابر فاجعه 23

مرحله‌ی پاسخگویی 24

مرحله‌ی بازسازی 25

بحران 25

آسیب‌پذیری 27

مدل‌های تجزیه و تحلیل آسیب‌پذیری 33

تطبیق‌پذیری 37

تاب‌آوری 39

مدیریت بحران 48

توسعه‌ی پایدار 50

حافظه و  فاجعه حافظه فرهنگی ملموس 52

حافظه‌ی فرهنگیِ ناملموس 61

حافظه، زمان، مکان (فراموشی، بی زمانی، بی مکانی) 69

مکان‌های حافظه 69

زمان و حافظه 71

جمع‌بندی 72

فصل دوم: طبقه‌بندی فاجعه و سایر علوم 75

طبقه‌بندی فاجعه 75

زلزله 78

سیل 79

خشکسالی 81

فجایع غیرطبیعی و انسان‌ساز 83

مطالعه‌ی فاجعه و سایر علوم 84

مطالعه‌ی فاجعه و انسان‌شناسی 84

مطالعه‌ی فاجعه و جامعه‌شناسی 86

مطالعه‌ی فاجعه و محیط زیست 88

مطالعه‌ی فاجعه و مطالعات فرهنگی 90

مطالعه‌ی فاجعه و مدیریت انسانی 90

مطالعه‌ی فاجعه و روانشناسی 91

فصل سوم: رویکردهای عمده در مطالعات انسان‌شناسی فاجعه 93

رویکردهای عمده در مطالعات انسان‌شناسی فاجعه 93

سیر تاریخی مطالعه‌ی انسان‌شناسی فاجعه 96

رویکردهای نظری در انسان‌شناسی فاجعه 113

انسان‌شناسی فاجعه در دهه‌های 1940 و 1950 118

انسان‌شناسی فاجعه در دهه‌های 1960 و 1970 119

انسان‌شناسی فاجعه در دهه‌ی 1980 120

انسان‌شناسی فاجعه در دهه‌ی 1990 125

روندهای فعلی در تحقیقات انسان‌شناسی فاجعه 128

متفکران حوزه انسان‌شناسی فاجعه 132

سارا تیلور 132

الیور اسمیت 133

سوزانا هافمن 133

ساندی مالتون 134

سوزان چارنلی 134

ویکتور مارچزینی 135

مینا هسو- ریچارد هویت- فیونا میلر 135

دیوید کاساگراند، هدر مک ایلوا- نیوزاد، اریک جونز 136

جمع‌بندی 136

فصل چهارم: انسان‌شناسی فاجعه و گروه‌های انسانی 139

فاجعه و مهاجرت 142

فاجعه و زنان 144

فاجعه و سالمندان 153

فاجعه و کودکان 154

تاریخچه‌ی مطالعه‌ی کودکان و فاجعه 156

موج 1: ارزیابی واکنش‌های روانشناختی و رفتاری کودکان در برابر فاجعه 158

موج 2: درک نتایج مواجهه و سلامت جسمی کودکان 160

موج 3: مشخص کردن آسیب‌پذیری اجتماعی و در نظر گرفتن ویژگی‌های اجتماعی 162

موج 4: قرار دادن کودکان در بافت اجتماعی گسترده‌تر 163

موج 5: درک مقاومت و توانایی‌های کودکان 165

موج 6: صداهای کودکان، چشم اندازها، اقدامات و حقوق آنها 166

جمع‌بندی 167

فصل پنجم: فاجعه، قدرت و  توسعه 169

فاجعه و قدرت 169

نیروهای اقتصادی و اجتماعی 170

تأمین امداد: توسعه و قدرت 172

ایرانیان، قربانیان فجایع حاصل از نئولیبرالیسم دولتی 176

فاجعه و سیاست 178

فاجعه و فرهنگ 179

فاجعه و اقتصاد 180

تغییر و توسعه بعد از فاجعه 182

فاجعه و جهان مجازی 187

کمک افراد برجسته و مشهور 187

فصل ششم: فاجعه و مدیریت آن 191

فاجعه و مدیریت آن 191

مرحله‌ی پیش از رخداد فاجعه 196

مرحله‌ی موقعیت‌های حین و پسارخدادِ فاجعه 201

مرحله‌ی سامانِ سیاسی و پاسخ به فاجعه 202

سخن آخر 207

منابع 213

نمایه 249